PKK’ye bağlı yapıların silah bırakıp bırakmayacağı tartışması yaşanırken ilk “silah bırakmıyoruz” açıklaması PJAK’tan geldi. PKK’nin Doğu Kürdistan’da dönük çalışmalar yapan yapılarından biri olan PJAK’ın ateşkes pozisyonunu PJAK Eşbaşkanı Emin Kerimi açıkladı.
PJAK Eş Başkanı Mazdek Mahabad kod adlı Emir Kerimi Doğu Kürdistan’a dönük programlar yapan adlı Emir adlı Emir Türkiye ve Kuzey Kürdistan’daki barış sürecindeki gelişmeleri değerlendirdi.
Emir Kerimi 12. PKK Fesih Kongresine ilişkin olarak ise şunları söyledi: “Fesih kararı PKK’nın parti olarak kararıdır, kendi kararıdır. PJAK’ın bu konudaki kararı farklıdır ve PKK’nın kararı bizi kapsamaz.” dedi.
Kerimi konuşmasının devamında, “PJAK olarak ne silah bırakıyoruz ne de dağılıyoruz, bunu kamuoyuna açıkça söylüyoruz” dedi.
Kerimi’nin söyledikleri PKK’nin bir siyaseti mi?
Böylelikle Kerimi PJAK’nın sürecin dışında kalacağını açıkladı. PJAK ve KODAR gibi yapılar direk olarak Cemil Bayık tarafından yönetilen yapılar. Bu nedenle Kerimi’nin açıklaması PKK’nin parçalardaki örgüteri hakkındaki kararı olarak görmek mümkün.
Zaten PKK’nin kendin feshettikten sonra bir çok kadrosunu PJAK-PYD ve Tevgere Azadi gibi yapılar içine yerleştirip çalışmalarına devam edeceği yönünde görüşler vardı. Yani PKK, kendini feshetmekten çok kendini var olanların içinde dağıtan bir tutum izleyecek. En azından bununla biraz daha zaman kazanmaya çalışması bekleniyor. Elbette ki bu konuda da esas belirleyici olan Öcalan’ın tutumu olacak.
PJAK’ın rolü ve misyonunu yakından inceleyerek PKK’nin PJAK’ı kolay kolay bırakmak istemeyeceğini göre biliriz.
PJAK ne zaman kuruldu misyon neydi?
PKK’nin 2013 yılında parçalara dönük seksiyon örgütler kurma kararı ile beraber PÇDK, PYD; PJAK gibi birçok oluşuma gidildi. PJAK’da PKK’nin Rojhilat Kürdistan’ına dönük bir oluşumu ve 15 Eylül 2003 yılında Kandil’de kuruldu.
Kuruluşunda radikal gençlerin içinde yer aldığı umut vadeden bir hareket olmasına rağmen kısa süre içinde PKK ve İran devleti arasındaki anlaşma ile pasifize edildi. Bu pasifizasyonda Cemil Bayık 2004 yılında Surêde vadisinde İran ile yaptığı anlaşma büyük rol oynadı. PKK içindeki radikal ve vatansever kişiler tasfiye edildi. Şapur Bodişava (Sipan Rojhilat) öldürüldü. Diğer kadrolara ise ayrılma yolu gösterildi. Sonuç olarak PJAK pasif üyelerin kaldığı tamamen paravan bir örgüt haline geldi.
İran PJAK’a nasıl yaklaşıyor?
Özellikle, PKK’nin 2011 yılında İran ile yaptığı gizli anlaşma sonrası KODAR, PJAK ve YRK adlı askeri örgütler PKK tarafından sistemli olarak pasifize edilerek İran’a karşı fiili bir ateşkes durumuna getirildi.
İran devleti ise Doğu Kürdistan’da halkın KDP-İ ve PAK gibi radikal ve Kürdistani yapılarda kendini ifade etmesini engellemek için PJAK’ı ince bir biçimde destekliyor. PJAK’ın onlarca gümrük vb adlı güçleri Pencwin, Asos ve Halepçe sınırında İran karakolları ile neredeyse iç içe olmasına rağmen hiçbir şekilde hedeflenmiyorlar. Ayrıca İran, “Irak’taki silahlı guruplar silahsızlandırılsın” derken KOMELA; PKD-I ve PAK’ın kast ederken hiçbir zaman PJAK’ın silahsızlandırılmasından söz etmiyor. Çünkü PJAK, İran’ın Kürtleri radikallikten alı koyduğu ve diğer Kürt örgütlerini bloke ettiği ve diasporadaki Doğu Kürdistanlı muhalifleri böldüğü bir yapı olarak kullanılıyor.
Bunlarla beraber PKK PJAK’ın varlığı ile kendine özellikle Avrupa’da hem kitle hem de diplomatik bir alan açıyor.
PKK’nin bir sivil bir kadro Eş Başkan Kuralı PJAK’ın 7. Kongresinde neden bozuldu?
İran ile ilişkilerde herhangi bir sorun yaşanmaması için PJAK ve diğer Doğu Kürdistanlı yapılar direk olarak Cemil Bayık tarafından günlük olarak idare ediliyorlar.
Fakat kitleyi ürkütmemek için PKK bir taktik izleyerek PJAK ve diğer çalışmalarda hep bir kadro bir sivil kişiyi eşbaşkan gibi atıyordu. Böylelikle biri Avrupa’da sivil izlenim verirken diğeri dağda PKK kontrolünde oluyordu. Örneğin 6. PJAK kongresinde Siyamend Moini adlı sivil kişi ile Vejin Zilan adlı PKK gerillası seçilmişti.
Fakat PJAK’ın son kongresinde bu kurul bozuldu. Çünkü İran devleti Siyament Moini’nin bazı açıklamalarıdan rahatsız olmuştu. Moini’de PKK’nin İran ile olan içiçeliği konusunda bir kaygılıydı. Bunun üzerine yeni kongrede PJAK’ın her iki eşbaşkanı da PKK kadrosu olarak seçildi.
PJAK şu anda iran karşıtı çalışma yürütmekten çok diğer Kürt örgütlerine karşı mücadele yürüten ve taraftar toplamaya çalışan bir örgüt olarak faaliyet yürütüyor.
Emir Kerimi kimdir?
Emir Kerimi 1970 Mahabad doğumlu. 1998 yılında PKK’ye katılıyor. PKK’nin doğu Kürdistan çalışmalarında faaliyet yürüttükten sonra PJAK çalışmalarında yer alıyor. 2000’den sonra Avrupa’ya gönderilerek burada Avrupa vatandaşı olması sağlanıyor. 27 Nisan 2024 tarihinde ise PJAK Eş başkanı olarak seçildi.
