İsrail’in The Jerusalem Post gazetesi, 7 Ekim’de Hamas’ın saldırısı ile başlayan savaşın 30’uncu gününde İsrail’in karşı karşıya kaldığı zorlukları 5 başlık altında derledi.
The Jerusalem Post’tan Maayan Jaffe-Hoffman’ın kaleme aldığı analiz yazısında, İsrail’in sürekli roket ateşi ve hâlâ 7 Ekim’in travmasının etkisi altında olduğuna dikkat çekildi.
Gazze’nin yoğun bir şekilde bombalanması ile Hamas’la savaştan bir ay sonra İsrail’in yaşadığı temel zorluklar beş temel başlık altında sıralandı.
Yazıda, Hamas’ın saldırılarından 30 gün sonra İsrail’in kendisini, görünürde net bir sonu olmayan Gazze çatışmasının ortasında bulduğu, İsrail Silahlı Kuvvetleri’nin kayıplarının da arttığına değinildi.
Analizde bahsedilen beş temel zorluk özetle şöyle:
1 – Diplomatik destek zayıflıyor
Hamas’ın İsrail’e sızmasının ve 1.400 sivilin trajik kaybının ertesi günü , Batı dünyası dört bir yanından bu saldırı kınadı. İsrail Devleti’ne sarsılmaz destek sözleri verildi.
Ancak 30 gün sonra İsrail, binlerce sivili öldürerek Hamas’ı vurmaya devam ederken saha daha da yalnızlaştı.
Trajediyi ilk kınayan ABD Başkanı Joe Biden ve Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun tutumuna ters düşecek bir duruş sergileyerek “sivil kayıplar” konusunda tartışma başlattı.
Bu yaklaşımdaki bu değişim, trajedinin ardından başkanın İsrail’e verdiği güçlü destek nedeniyle 2024 seçimlerinde oy vermeyecekleri konusunda niyetlerini ifade eden Müslüman Amerikalı seçmenlerin artan baskısından kaynaklanıyor.
2 – Antisemitizm çirkin yüzünü gösterdi
Antisemitizm Siber İzleme Sistemi (ACMS) tarafından geçen ay yayınlanan bir rapora göre, 7 Ekim’den bu yana İsrail’e, Siyonistlere ve Yahudilere yönelik çevrimiçi şiddet çağrılarında benzeri görülmemiş bir şekilde yüzde 1.200 artış yaşandı.
Detroit’te bir haham evinin önünde öldürüldü. Fransa’da bir Yahudi kadın, kapısına gamalı haç çizilerek bıçaklandı. Yahudileri arayan bir kalabalık da Rusya’daki bir havaalanına baskın düzenledi. İsrail şimdi de vatandaşlarını yurt dışına seyahat etmemeleri konusunda uyardı.
3 – Ülke kolektif travma yaşıyor
Jerusalem Post sağlık ve bilim muhabiri Judy Siegel, “Bu çatışma şüphesiz İsraillileri duygusal olarak onlarca yıl ve belki de gelecek nesiller boyunca etkileyecek” dedi.
İsrail ordusundan Ruh Sağlığı Departmanı’na başkanlık eden deneyimli psikiyatrist Albay Lucian Tatsa-Laur da İsraillilerin yalnızca küçük bir azınlığının tam anlamıyla travmanın etkisinden kurtulabileceğini söyledi.
4 – İsrail ekonomik durgunlukla karşı karşıya
Önde gelen ekonomistler, çatışmaların devam etmesi ve şu anda göreve çağrılan 360.000’den fazla yedek askerin normal işlerinden uzaklaştırılması nedeniyle İsrail ekonomisinin resesyona girmeye hazır olduğunu tahmin ediyor.
Geçtiğimiz hafta, 300 üst düzey ekonomistten oluşan bir grup, Netanyahu ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’e, devlet bütçesindeki tüm gereksiz harcamaların derhal askıya alınması ve yaklaşan ekonomik krize etkili bir şekilde çözüm bulmak amacıyla harcama önceliklerinin kapsamlı bir şekilde yeniden değerlendirilmesi yönünde acil bir talepte bulunan bir mektup yazdı.
5 – Ulus sonsuz bir savaşın ortasında
İsrail, Hamas’la savaşta bir ayı geride bıraktı ancak bu savaşın net bir sonu yok.
Savunma Bakanı Yoav Gallant Cumartesi gecesi yaptığı açıklamada, “Savaşın sonunda Gazze’de artık Hamas olmayacak, Gazze Şeridi’nden İsrail’e yönelik bir güvenlik tehdidi olmayacak” dedi.
“Hamas’ı yok etme” fikri cazip gelse de, bu hedefe ulaşmanın pratikte bir karşılığı yok. Hamas, Gazze’nin sosyal ve sivil yaşamıyla derinden iç içedir. Örgütün dağıtılması sadece askeri kanadının etkisiz hale getirilmesini değil aynı zamanda sivil altyapısının da ortadan kaldırılmasını gerektirecektir.
Üstelik Hamas, Gazze’de onbinlerce sivili istihdam ediyor ve Batı Şeria’nın geniş kesimlerinde destek görüyor.
Hamas, Gazze’de 240’tan fazla İsrailliyi ve yabancı uyruklu kişiyi rehin tutuyor. İsrail ise bu rehineleri kurtarma konusunda kararlı olduğunu açıkladı. Hamas’ın iddiaları doğrulanamasa da örgüt Cumartesi günü yaptığı açıklamada, İsrail’in Gazze’deki hava saldırıları nedeniyle 60’tan fazla rehinenin kayıp olduğunu söyledi. Eğer bu iddia doğruysa, kara saldırısı bu rehinelerin hayatlarını tehlikeye atabilir ve bu hedefe ulaşılmasını zorlaştırabilir.
Son olarak, eğer Hamas dağıtılırsa, Filistin İslami Cihadı gibi kenarda bekleyen başka bir örgütün devreye girmeyeceğini kim söylenebilir?
Üst düzey bir İsrailli diplomatik kaynağın da söylediği gibi, sonu zaferden olsa bile İsrail’in Gazze’de yüksek güvenlik soruları ile karşılaşmaması pek olası değil.
Kaynak: Rudaw
