1: Bölüm: Irak Ezidiler için kurtuluş mu cehennem mi?
Son günlerde PKK medyası Şengal’de özerklik konusunu sürekli olarak gündeme getiriyor ve Bağdat hükümetinin özerkliği tanıyabileceğini söylüyor. Çok ilginç biçimde PKK’nin Şengal hamlesi tam da Kürdistan Bölgesinde bir yandan kendisinin askeri öte yandan Bağdat merkezi hükümetinin ekonomik-siyasi baskı saldırıları ile paralel ilerliyor.
Bazı çevrelere Şengal’e özerklik verilmesini normal bir sürecin parçası gibi göstermeye çalışsa da sahada somut durum değerlendirmesi ve jeopolitik yapılar dikkate alınınca Şengal özerk söylemlerinin altında yatan çok farklı bir plan görülecektir.
Irak devletinin Ezidilere yaklaşımı nedir?
Irak devleti kurulduğu günden bu yana Şengal halkının tarihinde kötü ve karanlık süreçlere yol açtı. Öncelikle Şengal halkı su kaynaklarının olduğu Şengal dağından ovaya zorla indirildi. Ovada halkın ne tarım ne de güçlü bir hayvancılık yapmasının zemini yoktu. Doğal olarak halk kendine yeterlilik yeteneğinden mahrum bırakıldı. Yoksullaşan Şengalli Ezidi Kürtler Saddam döneminde Kürtlere karşı kullanılmaya çalışıldı. Saddam Irak’ı Ezidileri bir yandan Araplaştırmaya öte yandan Kürtlere düşman etmeye çalıştı.
Irak, Lübnan gibi Arap ülkeleri ve Ermenistan merkezli bazı çevreler Ezidilerin Kürt olmadığını iddia eden pek çok belge hazırladı. Oysa ki kutsal kitapları bile Kürtçe olan, Yaradanları ile Kürtçe konuşan bir halktı Ezidiler. Irak ileri gitti ve kendine bağlı bir Ezidi gurup oluşturmaya çalıştı.
Saddam rejimi yıkıldıktan sonra da Bağdat merkezi hükümetinin tutumu değişmedi. Ezidiler her zaman Irak’ın yetim çocuğu olarak kaldı. Irak’ta Şii Araplar, ardından Sünni Araplar daha sonra Batının baskısı ile Hristiyan topluluklar, sonra Kürtler ve en son da Şengal halkı gibi hiyerarşi sıralaması vardır. Sünni ve Şii Araplar konu Kürtler olunca hemen bir araya gelmekte gecikmemektedir.
Ortadoğu’da Ezidi Kürtlere “Şeytana tapan kişiler” olarak bakıldığı bir gerçektir. Yani IŞİD’in erkekleri öldürmesi, kadınlara el koyması sadece bir IŞİD zihniyeti değil ırak devletin yüz yılık zihniyetidir. Irak İslam’ın en kötü halini yaşamaktadır. Bırakın başka dinleri aynı dindeki değişik mezhepler bile birbirini boğazlamaktadır. Şiiler ve Sünniler bile Allah Ekber sloganı ile birbirinin boğazını kesmektedir.
Ortadoğu da Ezidi Kürtlerin sırtını dayayabileceği tek topluluk Müslümana Kürtlerdir. Dönem dönem bazı acı pratikler olsa, iki yapı egemen yapılar tarafından birbirine karşı kışkırtılmış olsa da bu böyledir. Bugün Ezidilerin fiziksel varlığının ve siyasal kimliğinin tek garantisi Kürdistan Bölgesinin varlığıdır.
Irak, hala Ezidilere yapılanları soykırım olarak tanımadı
Irak devleti 2014 yılında Şengal’de yaşanan soykırıma ise tümden duyarsız yaklaştı. Ne olay zamanı ne de sonrasında hiçbir adım atmadı. Şu ana değin 14 ülke ve yapı 2014 yılı Şengal olaylarını “soykırım” olarak tandı. Kürdistan Bölge parlamentosu ise 2019 yılı Ekim ayında 3 Ağustos’u soykırım günü olarak kabul etti. Daha sonrasında da Ezidiler yine Kürdistan Bölgesi tarafından kollandı ve korundu. Ezidileri Kurtarma Ofisi açıldı. Kurtarılan Ezidi kadınlarının yüzde 94’ü bu kurum tarafından kurtarılmaktadır. Ezidiler Şengal sonrası buraya sığındırlar.
Irak ise şu ana değin tek bir adım atmış değil. Hatta maddi olarak da Şengal için hiçbir bütçe ayrılmadı, mağdurlara tazminat verilmedi, ekonomik destek sunulmadı. Irak hükümetinin tek yaptığı Şengal’e Şii milis yapısı Haşdi Şabi’yi göndermek ve YBŞ adını kullanan PKK güçlerini Haşdi Şabi’nin bir parçası olarak görmek. Hatta IŞİD’e yardım eden Arapları da tekrardan Şengal’e yerleştirmek istiyor.
Ortada böyle bir neden varken neden PKK Şengal’i ısrarla Irak’a bağlamak derdinde.
Irak halklar cehennemi
Irak devleti Şengal’e özerklik verir mi? Önce şunu soralım Irak devletinin içteki guruplara karşı tutumu nedir?
Irak, iki hafta önce Irak Keldani Katolikleri Patriği Louis Rafael Sako’yu görevden aldı. Kürdistan Bölgesini küçültmek için büyük bir mücadele veriyor. Kürdistan bölgesinin ekonomik haklarını göndermiyor. Bu durumlar Irak hükümetinin değil ırak devletinin zihniyetidir, Irak farklı yapılar için bir nevi cehennemdir. Irak’ta durum buyken neden Ezidilere Bağdat’ı kurtarıcı gösteriliyor. Ve neden Şengal’e neden özerklik versin?
Kürdistan’dan toprak koparmak için. Aslında Türklerin Misaki millisinin Şii ve Arap versiyonları vardır ve bu versiyona göre Kerkük, Şengal, Germiyan, Xanaqin Kürdistan’dan koparılmalıdır. Hatta Kürdistan’ın tümü kendini yönetme yeteneğinden mahrum bırakılmalıdır.
Kimse kendini kandırmamalıdır. Kerkük’ün demografisini değiştirip Araplaştıran, çiftçilerin ekim yapmasına izin vermeyen Irak Arap- Şii zihniyeti Kürt düşmanlığını Şengal’de özerklik adı altında yapmaktadır. Amaç sadece Şengal’in Kürdistan’dan koparılmasıdır.
Şengal’de 2. Lozan oyunu sahneleniyor
Irak ne Şengal ne de Ezidileri zerre kadar önemsememektedir. Fakat Şengal’i hem İran hem Türkiye hem de Irak’ın çekim merkezi yapan birkaç özelliği vardır. Bunlardan biri ebetteki coğrafik konumudur. Şii- Sünni bölgesi açısından bir önemli yol istikametlerine sahiptir. Kürdistan parçaları arasında da bir hattır. Fakat Şengal’i önemli kılan diğer konu sahip olduğu gaz yataklarıdır. Şu ana değin burada üç önemli petrol rezervi keşfedilmiştir. Şengal dağında ağır metal yatakları vardır. Yapılan araştırmalar Kerkük’teki Kor Mor gaz sahasından daha büyük gaz yatakları olduğun ortaya koymaktadır.
Bölgede Kürdistan’a sömürgeci konumdaki yapıların Şengal ilgisi tümden bu yer altı zenginlikleri ile ilgilidir. 1920’lerde Musul ve Kerkük’te bulanan petrol sonrası yapılan gizli görüşmeler Kürdistan’ın Lozan’da parçalanmasına yol açtı. Bugün de aynı oyun sergilenmektedir. Şengal’de sergilenen oyunlara yer altı zenginlikleri ve Kürdistan’ın bölünmesi projesine 2. Lozan demek yanlış olmayacaktır.
1.Lozan’da nasıl Kürtler varmış gibi gösterilip devşirme Kürtler’e rol verildi ve Kürtler fiziksel, siyasi ve kültürel soykırıma tabi tutuldu. Bugün de 2. Lozan’da yine devşirme Kürtlerin ruhu Bağdat ve Şengal arasında geziyor. 2. Lozan’ı Şengal’de örme görevi de PKK’ye verilmiştir.
Devamı var
- Bölüm PKK’yi Kürkük’e kim getirdiyse Şengal’e de o getirdi.
Şengal karşılığında PKK ne alacak?
Kürdistan Bölgesi zayıflarsa Ezidiler neye maruz kalır?
