YNK’nin görevden alınan eş başkanı Lahur Cengi son bir açıklama yaparak Süleymaniye’yi kaosa sürüklemekten çekinmeyeceğini açıkladı. Cengi dolaylı olarak “Süleymaniye’yi cehenneme çevire biliriz” mesajı verdi.
8 Temmuz’da YNK içinde başlayan çekişmeli süreç tüm Süleymaniye’yi ateşe atmak noktasına geldi. Görevden alınmayı hazmedemeyen Lahur Cengi ve destekleyicisi bazı güçler Süleymaniye’yi bir kaosa sürükleme konusunda kararlı görünüyorlar.
Lahur Cengi’ye yakın Murad Kani’nin öldürülmesi
Önceki gün Lahur Cengî Burhan’a yakınlığı ile bilinen askeri komutan Murad Kanî Kurdeyî ve iki yakın koruması Ranya’da emniyet güçleri ile girdiği çatışmada öldürülmesi gerginliği tırmandırdı. Murad Kani’nin Lahor Cengi’nin sağ kolu olduğu belirtiliyordu. Kani, kendisini göz altına almak isteyen güçlere ateşle karşılık vermiş ve olay yerinde öldürülmüştü. Bu olay gerginliği had safhaya taşıdı.
Murda Kanî Kurdeyî’nin öldürülmesi ardından sosyal medya hesabından bir videolu mesaj yayımlayan Lahur Cengî, YNK’yi kendi üyelerine terör saldırıları yaptığını belirterek, Mam Celal’in oğullarını tehdit etti ve onları “cehennemin kapılarını” açarak Süleyaniye kentini tehlikeli sürüklediğini söyledi. Lahur Cengî Burhan, öldürülen Murda Kanî Kurdeyî’nin öldürülmesine ilişkin herhangi bir soruşturmanın yapılmayacağını ve faillerin yakalanmayacağına inandığını söyledi. Lahur Cengî Burhan Süleymaniye, Ortadoğu ve Irak’ta düşmanlarının olduğunu iddia etti.
Gerginlik artacak mı?
Siyasi gözlemciler ve YNK kimliği ile tanınan bazı yazar ve aydınlar bu sürecin bir silahlı iç çatışmaya gideceği öngörüsünde bulunuyorlar. Lahor Cengi’nin etrafına topladığı belli bir silahlı gücün olduğu ve bazı güçlerin de kendisine silah yardımı yapacağı yönünde söz verdiği belirtiliyor.
Siyasi gözlemciler Lahor Cengi’nin destekçisi örgütlerin bir iç savaş için zemin hazırlamaya çalıştığı, durumun kontrol altına alınmasına engel olmak için koordineli hareket ettikleri belirtiliyor. Son olarak Süleymaniye’deki öğrenci talebi olarak başlayan sürecin Kürdistan Bayrağı yakmaya ve kamu mallarına saldırma, kütüphanelerde kitap yakmaya varan sürecin de YNK içinde ki olaylarla ilgili olduğu konusunda uzmanlar şüphe olmadığını düşünüyor.
Kimler kışkırtıyor?
Lahor Cengi şu ana değin YNK’nin kendisine gönderdiği tüm aracılara rağmen eski yetkilerini geri isteme konusunda hiç geri atmadı. Kendisine yapılan bir müddet yurtdışına çıkması teklifini de ret etti. Lahor Cengi’nin bazı çevrelere güvenerek bu davranışları sürdürdüğü düşünülüyor. Bunun başını çeken üç temel güç var.
İran ve ticari rant çevreleri kaosu destekliyor
Birinci; İran Süleymaniye’deki genel istikrarsızlığın Kürdistan bölgesini etkileyeceğini bildiği için Lahor Cengi’nin şahsını değil ama kaosu destekliyor. İran olayı kaos durumunda Irak hükümetinin Süleymaniye’ye müdahale etmesini isteyeceği de gelen bilgiler arasında. Bu konuda Haşdi Şabi’nin de Lahor Cengi ile dirsek temasında olduğu da tüm Irak ve Kürdistan Bölgesinde biliniyor.
İkinci kaçak ticaret rantçıları; Lahor Cengi zamanında Başmax ve diğer İran’la olan kapılarda kaçak ticarete izin verildi. Özellikle petrol ve gaz kaçakçılığının dışında tonlarca uyuşturucu kapılardan geçirildi. Irak ve Rojava’ya geçirilen uyuşturucu kaçakçılığı yapan çok büyük ticaret tekelleri buluyor. Bu yasa dışı ticareti yapan şirketler, sahipleri ve tüm çıkar çevreleri Lahor Cengi’nin eski kara düzenine dönülmesini o olmazsa bile kaos ortamında ekonomik kazanımlarına devam etmeyi düşündüğü için Lahor Cengi’yi destekliyor.
PKK’de Süleymaniye’de kaostan yana
Üçüncü ve önemli bir destekçi de PKK; PKK Lahor Cengi zamanında Süleymaniye’de pek çok kurum açarak alana yerleşti. Bu dönemde ayrıca PKK daha 1990’lardaki projesi olan YNK’den bir parça koparmayı da tekrar gündemine aldı. Cemil Bayık Celal Talabani’nin YNK’yi yönetemez durumda olduğu dönemden bu yana YNK içinde olan ama Merkez YNK’ye küskün bazı isimlerle sürekli görüşerek YNK içinde kendisi ile ittifak yaparak bir gurup oluşturmak istedi. Bunlara sınır üstünde ticarette, kaçakçılık vb konularda ekonomik imtiyazlar verildi, PKK medyasına sürekli çıkarılarak kariyer tazelediler. Aynı biçimde YNK Peşmergeleri içinde de aynı şeyi yaptı. Haliyle YNK içinde PKK ile çıkar birliği kurmuş küçük bir gurup var. Bu gurup ve PKK kendi varlıklarını YNK’nin zayıflaması üzerine kurdukları için kaosu ve Süleymaniye gerginliğini derinleştirmeye çalışıyorlar
PKK’nin özellikle geçen hafta içinde başlayan öğreni olaylarına sızma biçimi bu kanıları güçendiriyor. PKK gösterilerin içinde “gösteri öncüsü” adı ile bir bildiri dağıtmıştı. Bildiride molotof nasıl yapılır, şiddet nasıl kullanılır, nelere saldırmak gerekir gibi konularda teknik bildiri veriliyordu. Ayrıca gösteri şiddet içeriyordu.
Zehirlenme YNK’nin ele geçirilme sürecinin bir parçası
YNK içindeki Mela Bahtiyar, Usta Hasan gibi temel kadroların zehirlenmesi süreci de yukarda sözünü ettiğimiz YNK’nin ele geçirilmesi süreci ile ilgili bir durum. Çünkü böylelikle bugün Lahor Cengi’nin tehdit edebileceği ve ele geçireceği zayıf bir YNK hedeflenmişti. Zehirlenme meselesi bu nedenle sadece kişilere değil YNK’ye karşı yapılmıştı.
Provokasyon kime?
Temmuz ayından beri gün yüzüne çıkan Lahor Cengi’nin YNK içindeki karşı devrim planı kişisel bir plan olmaktan ziyade bölgesel bir plandır. Bu planın içinde ise İran, ırak ve hatta dolaylı olarak Türkiye yani Kürdistan Sömürgecileri vardır. Kürdistan Bölgesinin temel siyasi aktörlerinden olan YNK içine Lahor Cengi bir Truva atı gibi kullanılmış ve Kürdistani kanat zayıflatılmıştır.
Lahor Cengi YNK’yi kontrol ettiği süre boyunca Kerkük’ün Haşdi Şabi’ye teslim edilmesi vb olumsuz olayların mimarı oldu. Bu nedenle Lahor Cengi sadece YNK için tüm Kürdistan’ın kaderi için bir Truva atı olarak kullanıldı.
Lahor Cengi’nin iktidar hırsı ile süreci hala böyle devam ettireceği düşünülüyor. Bu nedenle özelikle YNK içindeki aydınlar sorunların çatışmaya varabileceğini ve Lahor Cengi’nin Süleymaniye’yi ateşe atabileceğini düşünüyorlar.
Konu hakkında bir paylaşım yapan aktivist Hîwa Mîran, “Lahur Cengî’nin tehdit dolu mesajı kan kokuyor. İnşallah kötü bir şey olmaz. Ancak korkarım YNK içerisinde bir iç savaş başlasın” yorumunda bulunarak konuya dikkat çekti.