Kürdistan Peşmerge Güçleri’nin, dönemin Kürdistan Bölgesel Başkanı Mesud Barzani komutasında, terör örgütü IŞİD ’i Şengal’de yenilgiye uğratarak kenti kurtarmasının üzerinden 6 yıl geçti.
3 Ağustos 2014’te IŞİD tarafından işgal edilen Şengal, 13 Kasım 2015’te Peşmerge’nin düzenlediği, koalisyonun da hava desteği verdiği operasyonla kurtarılmıştı. İki gün süren çatışmanın ardından Peşmerge güçleri şehir merkezine girmişti. Şehir merkezinde 200’e yakın IŞİD üyesi öldürülmüş ve onlarca yaralı da sağ ele geçirilmişti. Çatışmalarda teslim olan birçok IŞİD üyesi de vardı. IŞİD Şengal yenilgisinden sonra Tıl Afer ve Musul’daki mevzilerine çekilmişti. IŞİD’in Irak’taki yenilgisinin temeli de olmuştu.
“Şengal’e Özgürlük Operasyonun” bir diğer önemli yanı da Suriye’de IŞİD’in yenilmesine zemin hazırlamasıydı. Çünkü Şengal IŞİD’in Suriye’deki kalesi Rakka ile Irak’ta ki kalesi Musul’u birbirine bağlayan 47’inci otoyolun üstünde bulunuyor. Şengal’e Özgürlük Operasyonu işte bu iki önemli kaleyi birbirinden ayırdı. Bu nedenle 2016 yılında yapılan Musul ve Rakka operasyonun önü açan ve başarıya ulaşıldı. IŞİD’in hareket alanı büyük oranda daraltıldı.
Şengal operasyonu tüm dünyanın yakından takip ettiği bir operasyondu. Operasyon sonrası Irak başbakanı Abadi Barzani’yi arayarak bizzat teşekkür etti. Tüm dünyadan Barzani’yi tebrik mesajları geldi.
Operasyonu bizzat yöneten zamanın Kürdistan Bölge Başkanı ve KDP lideri Mesut Barzani operasyon Şengal’den basına konuştu ve şu ifadeleri kullandı:
“Şengal’in, kahraman Peşmergelerimizin eliyle IŞİD teröristlerinden kurtarılması, Kürdistan halkı için askeri ve siyasi açıdan tarihi ve büyük bir başarıdır. Bu başarı, bütün taraflara, işgalcilerin ve zulmedenlerin, Kürdistan halkını ezmeye çalıştığı o günlerin artık geride kaldığını gösteriyor. Kürdistan halkı şimdi başı dik bir şekilde kendini savunuyor, düşmanı yeniyor ve insanlık değerlerini savunuyor.”
Barzani; Sözümü tuttum
3 Ağustos tarihinde IŞiD’in Şengal’e saldırması sonrası Kürdistan Bölgesi Hükümeti açılan yaraları kapatmak için büyük bir mücadele içinde oldu. Bu mücadelede de Mesut Barzani’nin büyük payı oldu.
Barzani 2015 yılında katliamın birinci yıl dönümünde Şengal’i kurtarma sözü vermişti. Şengal operasyonu sonrası da bu sözünü tuttuğunu söyledi. Barzani operasyonu Ezidi kadınlara adadı.
PKK faktörü
Şengal sonrası Rojava üzerinden Şengal’e güç yerleştiren PKK Şengal dağında üslendi. Bir yıl boyunca Kürdistan Bölgesel Yönetiminin ve Peşmerge güçlerinin tüm koordineli hareket etme çabalarına rağmen PKK hep oyalayıcı bir rol oynadı. Yoksa operasyonun Nisan ayı başında yapılması planlanıyordu.
PKK operasyonu Kürt güçleri ile değil Irak güçleri ile beraber yapmak çabası içindeydi. Bu biçimde hem Musul operasyonuna katılmayı hem de bu sayede Irak tarafından resmi kabul edilmeyi ve Haşdi Şabi’nin bir parçası olmanın zeminin hazırlamak istiyordu. Irak güçleri ve zamanın Irak Başbakanı Hayda Abadi’de Peşmerge güçlerinin operasyonu yapmasını istemiyor ve PKK ile aynı paralelde görüşmeler yapıyordu.
Sabri Ok ve Rıza Altun Bağdat’ta
2015 yılı yaz aylarında PKK yöneticileri Rıza Altun ve Sabrı Ok Bağdat’da Abadi ile görüşerek Şengal’inde içinde olduğu bir dizi konsensüse imza attı. Buna göre Şengal Kürdistan Bölgesel yönetiminden koparılacak ve PKK burada Irak’a bağlı askeri ve siyasi oluşumlara gidecekti.
10 Kasım günü Peşmerge güçlerinin PKK’ye biz operasyon yapacağız biçiminde yaptığı son bilgilendirmeden sonra PKK medyasında KDP bizi engelliyor. Operasyon yapmaya izin vermiyor haberleri yaptı.
Operasyonu gölgeleme girişimleri
12 Kasım günü başlayan operasyonun başarıya ulaştığını ve uzun sürmeyeceğini anlaşılmıştı. Bunun üzerine 13 Kasım günü operasyon sonlandıktan sonra öğleden sonra PKK şehir merkezine yakın bazı birimlerini gönderdi. Peşmerge tarafından kurtarılan buğday silosu, resmi daireler vb yerlere kendi sembollerini astı. Medyasında operasyonu kendisi yapmış imajı yaratmak istedi.
Oysa ki PKK güçleri operasyonda fili olarak yer almamış ve sadece fırsatçı davranarak Peşmerge tarafından kurtarılan yerlere foto asmıştı. Ayrıca Peşmerge güçleri daha patlayıcı arama tarama çalışması yapmadan sırf kendi sembollerini asmak için gönderdiği savaşçıları IŞİD’in tuzaklarında hayatını kaybetti.
PKK daha sonra kendi medyasında ve diplomatik görüşmelerde Şengal’e Özgürlük Operasyonunun karalamak ve çarpıtmak için büyük bir çaba içinde oldu.
PKK- Irak anlaşması
PKK operasyon sonrası Peşmerge ve Kürdistan Bölgesel Yönetimini güçlerinin çalışmalarını engellemek için uğraştı. Rıza Altun ve Sabri Ok’un Bağdat’a yaptığı Şengal için Iran ve Irak devleti ile konsensüs içinde hareket etme ve Kürdistan Bölgesini Şengal’de engelleme anlaşması ise hala devam ediyor. Şii milisler, Türkmenler ve Arap guruplara kucağını açan PKK, Şengal’de Kürtlere karşı saldırgan davranıyor. En son olarak Irak seçimleri için alana giden adaylar Viyan Daxil vb. isimlerin şehre girişin engellemişti.
PKK’nin tüm propaganda ve çabalarına rağmen bu anti- Kürdistancı tutumu Şengal halkı tarafından kabul görmedi. Parlamento seçimlerinde Şengal halkı PKK’yi Şengal’e ait görmediğini açık açık beyan etti. PKK adayının oy oranı 200 civarında kaldı.
