Behzad Celali
Çinin Wuhan kentinde ortaya çıkan yaklaşık 2 yıldır süren pandeminin iş dünyasına etkileri ve dijital para birimlerinin küresel pazarda yer edinmesi üzerine düşünceler;
Pandeminin ilk dönemlerinde, salgının küresel boyuta ulaşması durumunda bugünleri işaret eden o günler için komplo teorisine kaçan birçok fikir ortaya atılmıştı. Bunların birçoğuna da çeşitli Finans otoritelerinde yönetici olan kişiler alaycı yaklaşmıştı. Global ekonomide daralma, çeşitli sektörlerde pandemi nedeniyle gelen duraksama ile arz talep dengesinin bozulmasına yol açtı. Bu da çalışan nüfusun büyük bir kısmını istihdam eden endüstrilerin işçi çıkartma yoluna başvurdu. Durum sağlık kriziyle birlikte tüm Dünyayı etkileyen ekonomik bir buhrana da dönüştü.
Amerika ve Avrupa menşeili dev şirketler doğan ekonomik kriz nedeniyle çalışan sayılarında hiç olmadığı kadar büyük bir daralmaya giderken Devletler daha önce hiç karşılaşmadığı sıkıntılarla yüzleşmek zorunda kaldı. Şüphesiz pandemiden en çok etkilenen sektörlerin başında turizm ve ulaşım sektörü yer almaktadır. Yunanistan, İtalya, Türkiye, Fransa gibi Turizm ekonomisiyle beslenen büyük nüfuslara sahip ülkeler diğer devletlerin maruz kaldığından daha büyük sıkıntılarla yüzleşmek zorunda kalmıştır.
Tüm dünyada İlan edilen sokağa çıkma yasakları hizmet sektöründe faaliyet gösteren işletmeleri iş yapamaz hale getirmiş, toplumdaki gelir dağılımı gri alanın kaybolmasıyla (Çok zengin-Çok fakir) siyah -beyaz bir hal almıştır. Pandeminin başlarında Hükümetler kaynaklarını sağlık krizi ile mücadeleye yönlendirirken, sokağa çıkma yasakları, tam kapanmalar piyasalardaki daralmaların halka, esnafa ve şirketlere yansıması ile birçok ülkede kurtarma paketleri hazırlanmıştır, en belirgin olanı ise Amerika Birleşik Devletlerinin 45. Başkanı Joe Biden’ın 1trilyon dolarlık kurtarma paketini devreye sokması oldu. Bununla Amerikan ekonomisinin kısa sürede büyüme trendini yakalaması yolu ile global pazarlardaki belirsizliğin azalması daha öngörülebilir bir piyasa ortamına geçilmesi hedeflenmiştir.
Dünya genelinde Hükümetler ulusal pazarları konsolide eden holdinglerin batmasını engellemek yolu ile bu işverenlerin sebep olduğu iş yaratma döngüsünün çökmemesi için devasa kaynaklar ayırırken küçük esnaf ve Kobiler gerekli desteği alamamıştır. Yeni normal pandemi durumunda birçok sektör kendini yavaş yavaş toparlamaya başlarken hizmet, turizm ve ulaşım gibi sektörlerin yeni normalde nasıl bir iş modeli uygulayacağı hala netleştirilmiş değildir. Piyasaların yeni normale göre kendini şekillendirmesi ile iş hayatında köklü değişikler olmasa bile pandemi hali sona erene dek belirli iş kollarının evrimleşip yeni normale uyum sağlaması kaçınılmaz gözükmektedir.
