Irak merkezi hükümeti ile Kürdistan Bölgesi arasında yıllardır devam eden bütçe meselesi çözülmeyi beklerken, uzmanlar Kürtlerin Bağdat’ta birlikte hareket etmesinin önemine dikkat çekiyor.
Erbil ile Bağdat hükümetleri geçtiğimiz aralık ayında bütçe konusunda anlaşmaya varıldı. Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için 2021 yılı bütçe yasa tasarısının Irak Parlamentosu’ndan onay alması gerekiyor.
Irak Parlamentosu’nda pazartesi yapılması beklenen oylamada Irak hükümetinin, Erbil’e verdiği sözleri tutup tutmayacağı merak konusu.
Aralık ayında Irak Bakanlar Kurulu tarafından onaylanan 2021 yılı bütçe yasa tasarısında Kürdistan Bölgesi’ne yüzde 12,67’lik payın ayrılması kararı alınmıştı. Bütçe ve memur maaşlarıyla ilgili sorunların çözümü için Kürdistan Bölgesi müzakere heyeti Bağdat’a sık sık ziyaretlerde bulunuyor.
2021 bütçe tasarısında ülkenin en önemli gelir kaynağı olan petrolün varil fiyatı 42 dolar olarak belirlendi. Yine tasarıda, günlük 3 milyon 250 bin varil petrol ihraç edilmesi planlanırken, bu miktarın 250 bin varilini Kürdistan Bölgesi petrolü oluşturuyor.
Erbil yönetimi, Kürdistan Bölgesi’ne düşen bütçenin gönderilmemesi için hiçbir bahane bırakmadıklarını belirtiyor.
Kürt akademisyen ve siyasetçiler, Erbil’in Bağdat karşısında başarılı olması için Kürt partilerinin birlikte hareket etmesi gerektiğini, aksi takdirde anlaşmanın parlamentodan geçmesinin zor olduğunu söylüyor.
“Erbil ile Bağdat arasındaki sorun çözülmez, çünkü Bağdat’ta muhatap yok”
K24’e konuşan Duhok Ünversitesi Siyaset Bilimi öğretim görevlisi Renas Cano, Erbil ile Bağdat arasındaki bütçe ve petrol konusunda İran etkili olduğu için sorununun hiçbir zaman çözülemeyeceğini söylüyor:
“Irak ile Kürdistan Bölgesi arasındaki bütçe, petrol ve diğer sorunların çözümü için Bağdat’ta muhatabın olması lazım. Irak’la anlaşma konusunda Kürdistan Bölgesi her konuda hazır olduğunu söylüyor. Sorun şu ki Irak buna hazır mı? Eğer hazır değilse neden hazır olmadığını sormamız lazım. Sebeplerini sorduğumuz zaman da politik sebepler olarak karşımıza çıkıyor. Sebep siyasi olduğu için de anlaşma şartlarının yerine getirilmesini engelliyor. Siyaset öncülük ettiği sürece bu anlaşma bir adım öteye gitmeyecektir. Irak devleti kendi içerisinde bazı krizler yaşıyor. Bu krizler ne Irak cumhurbaşkanı, ne başbakanı ne de parlamento başkanının isteğiyle çözülmez. Irak’ta Kürdistan Bölgesi’yle konuşacak bir muhatap yok. Mustafa Kazimi’yle görüşmeler yapıldığında, ‘Ben Kürdistan Bölgesi’yle bütün sorunları çözmek istiyorum’ diyor ama parlamento kabul etmiyor. Parlamentoyla görüştüğümüz zaman onlar da, ‘Bize bir şey gelmemiş ki kabul edelim’ diyor. Cumhurbaşkanını da biliyorsunuz zaten.”
“Kürtler bu anlaşmada başarılı olmayacaktır” diyen Renas Cano, “Çünkü Irak’ı idare eden yönetim Kürtlerin başarılı olmasını istemiyor. Anlaşmada Kürtlerin konuşacağı bir diğer taraf yok. Bu yönetim aynı zamanda Irak’ın çıkarını da düşünmüyor. Çünkü İran’ın kontrolündedir bu iktidar. İran ne istiyorsa o gerçekleşiyor. Anlaşma için diğer taraf yoksa ne yapabilirsin ki? Gidip gelmeler oluyor, görüşmeler yapılıyor ama sonuca ulaşılamıyor” şeklinde konuştu.
