Irak Baas rejimi özeldi Güney Kürdistan genelde bütün Kürdistan’ın 20 yüzyılın son elli yıllık tarihinde belirleyici rolü olan bir siyasal rejim oldu. 1940’larda Arap milliyetçiliğinin büründüğü bir kimlik olan Baas rejimin özellikle Suriye ve Irak’ta önemli oranda varlık gösterdi.
Irak’ta Saddam Hüseyin iktidarında gücün zirvesini yaşadı ve Kürtlere saldırılarını durdurmadı. Kürtlerde Baas rejimine karşı direnişini durdurmadı. Ölümsüz lider Mele Mustafa öncülüğündeki Peşmerge mücadelesi Baas rejiminin yıkamadığı tek kale olarak durdu. Baas rejiminin yıkılmasında da yine Kürtler belirleyici rolü oynadı.
9 Nisan’da Bağdat’ta Saddam heykeli yıkıldı
20 Mart 2003’te başlayan müdahalenin üçüncü haftasında 9 Nisan’da başkent Bağdat’ın meydanlarından birinde bulunan Saddam Hüseyin’e ait heykelin yıkılması rejimin sonunun bir sembolü olarak hatıralarda kaldı.
20 Mart 2003’te Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık önderliğinde oluşturulmuş Çokuluslu Koalisyon Kuvvetleri’nin başlattığı hareket yaklaşık 3 hafta sonra, 9 Nisan 2003’te Irak Ordusu’nun yenilgisi ile sonuçlandı.
Baas rejiminin Kürt karşıtı politikaları
Baas rejiminin yıkılmasının üzerinden 22 yıl geçmesine rağmen işlediği Kürdistan halkında suçların izleri bulunmaktadır. Baas rejimi Kürt halkına karşı Enfal, kimyasal saldırılar, köylerin tahrip edilmesi gibi birçok suç işledi. 2003 yılından sonra Yargıtay ve Irak Parlamentosu yıkılan rejimin işlediği suçları soykırım olarak kabul etse de henüz mağdurlar tazmin edilmedi.
Baas rejiminin Kürdistan halkına karşı işlediği suçlar arasında, 22 Şubat 1988’den 6 Aralık 1988’e kadar art arda sekiz aşamadan oluşan, 182 binden fazla kadın, çocuk ve gencin öldürüldüğü, yaşlı ve engellilerin gömüldüğü Enfal suçu da yer alıyor.
16 Mart 1988’de Baas rejimi Halepçe’ye kimyasal saldırı düzenleyerek 5 binden fazla Kürdün şehit olmasına neden oldu.
Baas rejimi bu süre zarfında Kürdistan’da binlerce köy, cami, okul ve onlarca kiliseyi yerle bir etti, çiftçilerin tarlalarını yaktı, altyapı ve üstyapıları yok etti. Baas rejiminin yıkılmasından sonra Irak hükümetlerinin hiçbiri Kürdistan halkına tazminat ödemedi.
50 yıl önce Baas rejimi, Kerkük ve Ninova vilayetindeki bazı Kürt bölgelerinde Araplaştırma politikasını uygulamak için Devrimci Liderlik Konseyi’nin 1978’de 795 ve 358 sayılı kararlarını yayınlayarak yüzbinlerce Kürt aileyi zorla tahliye ederek yerlerine Arap vatandaşları yerleştirdi.
Yeni Irak rejimi Saddam rejiminin Şii versiyonu oldu
Irak’ın özgürleştirilmesinin ardından, birbirini takip eden Irak hükümetleri anayasal çözüme bağlı kalmadılar ve Kürdistan Bölgesi idaresi dışındaki Kürt bölgelerinde Araplaştırma politikasını sürdürdüler.
Irak rejimi Kürtler üzerinde ekonomik ambargolar uygaladılar ve Kürdistan halkının ve topraklarının zenginliklerini sözde resmi kılıflarla tekrardan sömürmek istediler.
