Süleymaniye Asayişi 31 Ocak tarihinde Niwêger Sanat Geliştirme Örgütü, Merzîye Örgütü, Kürdistan Özgür Kadın Hareketi (RJAK) ve Gizîngî Berbeyan Prodüksiyon Şirketi’ni basıp faaliyetlerini durdurdu. Yerel kaynaklar asayiş güçlerinin bu kurumların kapılarını mühürlediğini ve eşyalara el koyduğunu belirtiyor.
Adı geçen dört kurumda PKK’nin Süleymaniye’deki yapılanmasının parçası olan bu dört kurumun kapatılmasından sonra PKK’ye yakın bazı kurum ve çevreler basın açıklamaları yaparak durumu kınadı. Genelde sivil ve yerel kişilerin sadece vitrinde olduğu bu kurumlar arka planda ise PKK kadroları tarafından idare ediliyor.
Kültür sanat, müzik kurumu, kadın hareketi merkezi ve JİN TV’ye program yapan prodüksiyon şirketlerinin YNK tarafından kapatılmasına dönük YNK’den şu ana değin bir açıklama yapılmış değil. Kapatılmanın gerçekten bir kurumların kapatılması mı yoksa danışıklı bir dövüş mü olduğu da tam olarak bilinmiyor. PKK ise Süleymaniye’de yayın yapan Roj News adlı yayın organı ile YNK’yi tehdit eden haber ve yorum yazılarına yer verdi. Fakat YNK’yi tehdit eden yazısını da Soranca olarak yayınlamayarak sadece Türkçe olarak yayınladı. PKK’nin Soranca haberlerinde yumuşak üslup kullanması ise politik bir tutum olarak değerlendiriliyor. Çünkü PKK bir yandan YNK ile görüşüyor öte yandan kurumlarında çalışan yerel halktan kişileri korkutmak istemiyor.
PKK’nin Roj News adlı medyası tüm bu olaylar sonrası YNK, Türkiye-Irak ve KDP arasındaki varılan anlaşmaya mı dahil oldu?” başlıklı bir yazıyı Türkçe olarak yayınlayarak YNK’yi örtülü bir biçimde tehdit etti.
PKK makalesinde YNK’nin ikili oynadığı bir yandan KNK ve DEM Parti heyetleri ile görüştüğü öte yandan da kurumları kapatarak Türkiye’ye de yeşil ışık yaktığı iddia edildi. “Hali hazırda görünen YNK’nin iki yönlü bir siyaset yürüttüğü görülüyor” denen makalede şu sözlere yer verildi “Bu durumda ilk zarara uğrayacak olanın YNK olacağı herkesçe biliniyor. Çünkü bu yıl İl Genel Meclisi ve Irak Parlamentosu seçimlerinin yapılması bekleniyor. Böyle bir şeyin olması durumunda elbette seçmen tutumunu net bir şekilde ortaya koyacak ve bu partileri cezalandıracaktır” denerek YNK’ye verdikleri desteği çekecekleri yönünde tehdit ettiler.
Ayrıca makalede YNK’li bazı çevrelerin sözlerine ithafen “KDP ve Irak Hükümeti bu kurumların kapatılmasını istediği yönündeki söylemleri doğru değildir” diyerek “Süleymaniye Asayişi’nin bu merkezleri hiçbir yasal belge olmaksızın bu aşamada kapatması, ilk alarm zilidir” diyerek aralarındaki çatlağa da dikkat çekti.
YNK ve PKK ilişkilerinin inişli çıkışlı süreçler
YNK ve PKK arasında ki ilişkilerin 1990’lara dayanan bir tarihi var. Bu tarihten itibaren İran devletinin gözetiminde bir araya getirilen bu iki yapı 1993 yılında ortak bir cephe kurarak KDP’ye saldırarak İran’ın bölgedeki ajandasına göre hareket ettiler. Fakat bu siyasi, askeri ve ekonomik ittifak 1999 yılında Öcalan’ın Türkiye’ye gitmesi ile bozuldu. YNK, PKK’nin Süleymaniye’deki tüm kurumlarını boşaltarak birçok kadrosunu tutukladı. PKK ise 2000 Ekim ayında YNK’ye saldırdı ve çatışmalarda her iki tarafta yüzlerce kayıp verdi.
Bu çatışmalar sonra YNK ve PKK ilişkileri uzun yıllar boyunca gergindi. Her ne kadar PKK bu dönemleri gizlemeye çalışsa da 2000-2013 yılları boyunca YNK, PKK’nin kendi bölgesinde çalışma yürütmesine, yaralı tedavisine izin vermedi.
2013 yılında İran her iki gücü tekrar bir araya getirdi. PKK ise o tarihten sonra Süleymaniye şehir merkezi olmak üzere tüm kırsal alanlarda kurumlarına İran’ın teşviki ile yerleşti. Şiilerin Erbil’i küçültmek için yapılandırdığı bu ittifak birçok konuda ortak çalıştı ve hala çalışmaya devam ediyor.
Fakat İran’ının Ortadoğu’daki gerileyişi ve özellikle Esad rejiminin devrilmesi ile beraber bu iki gücü bir arada tutan temel güçte sarsılma oldu. Ayrıca Öcalan’ın “Sayın Erdoğan ve sayın Bahçeli’nin paradigmasına destek sunmaya hazırım” demesinden rahatsız olan temel güç ise İran. PKK’ye Süleymaniye, Germiyan, Kerkük ve Bağdat yolunu açan İran’ın böyle bir durumda PKK’ye buralarda barınma yolunu kapatacağı ise genel olarak öngörülüyor.
YNK’nin PKK kurumlarını kapatması bu süreçle ne kadar ilgili olup olmadığı bilinmiyor. Fakat 20 Eylül’de yapılan Kürdistan Parlamentosu seçimlerinde PKK ve Irak’ın desteğine rağmen umduğunu bulamayan YNK’nin başka arayışları olduğu ve kendini dayayabilecek bir yer aradığı, Türkiye ile ilişkileri yumuşatmak istediği fakat İran’dan çekindiği için hareket etmekten çekindiği biliniyor.
Net olarak söylenebilecek olan ise şudur; PKK ve YNK a arasındaki ilişki bir Kürt-Kürt ilişkisinden çok İrani bir ilişki ve ittifaktır. İran’ın güçlü olduğu dönemde başlayan ilişkinin kaderini yine İran’ın kararı belirleyecek. PKK kurumlarının
