Mısır Cumhurbaşkanı Sisi’nin, ülkesinin Akdeniz’deki deniz sınırını tanımlayan yeni bir kararname imzalamasının yankıları sürüyor.
Libya’nın ‘tek taraflı’ olarak niteleyerek reddettiği deniz sınırları anlaşması en çok da Türkiye’de yankı yarattı.
Mısır’ın 11 Aralık 2022 tarihinde 9 coğrafi koordinatla tek taraflı olarak belirlediği Libya’yla deniz yan sınırı Yunanistan, Libya, Türkiye gibi sahadaki ülkeleri yakından ilgilendiriyor.
Kararnamede “Mısır’ın karasularının sınırları Mısır-Libya kara sınırının 1 numaralı noktasından başlayarak 12 deniz mili mesafe boyunca 8 numaralı noktaya ulaşır ve böylece Mısır’ın batı deniz sınırı 8 numaralı noktadan kuzey yönünde başlar” ifadeleri yer aldı.
Bu bölgeler ise Türkiye’ye yakından ilgilendiriyor. Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Libya Ulusal Hükümeti Başkanlık Konseyi Başkanı Fayiz es-Serrac arasında 27 Kasım 2019’da Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası’nı imzaladı. BM’nin de kayıt altına aldığı anlaşma, kıyıları karşılıklı Türkiye ve Libya’nın arasında kıta sahanlığının eşit uzaklık (equidistance) temelinde belirlenmesini öngörüyordu. Bu da Türkiye’nin Akdeniz’de Kıta Sahanlığında sınır belirlemek ve ileri hamleler yapmak amacını taşıyordu. Mısır’ın bu adımı Libya ve Türkiye arasındaki anlaşmayı etkiliyor. Ve Tükiye’nin önünü bir blokaj koyuyor.
Türkiye medyası olayı çok kamuoyuna taşımasa da Mısır’ın bu adımı Yunanistan’dan bağımsız değil. Özellikle Türkiye ve Yunanistan arasında restleşmenin yaşandığı bu dönemde bu kararnamenin uygulamaya girmesi ise dikkat çekti. Çünkü Mısır’ın kararı Yunanistanla beraber alınmış bir karar.
Yunanistan ve Mısır arasında imzalanan ‘deniz yetki alanlarının sınırlandırılması anlaşması’, 6 Temmuz 2020 tarihinde Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şükri ile Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, başkent Kahire’de anlaşma imzaladı. Türkiye ise bu anlaşmaya o zaman kendisinin yok sayıldığı gerekçesi ile itiraz etti.
Türkiye’nin anlaşmanın Türkiye üzerindeki etkilerini saklama çabası iktidarın genel sıkışmışlığı ile bağlantılı görünüyor. Fakat Akdeniz Kıta Sahanlığı meselesi Türkiye için hükümet üstü startejik bir durum.
